Artikel in De Schalm

DE BOEKENWURM 20 JAAR - “ ALS JE ERGENS VOOR GAAT “- Als iemand zijn “ ding “ gevonden heeft.

Als ik op de fiets door de polder ga en ik zie het fris ontluikende groen van de tarwe dat net uit de grond komt, afgetekend tegen het donkergroen van de dijk, waarop nog Muralt muurtjes staan…. Sommige grond is nog niet bewerkt, andere grond is vergrijsd door de zon en de noordenwind. In de slootkant groeit fluitekruid, soms al met bloeiend wit in de schermen. Daardoor kruist de loodrechte weg, met alleen een bocht in het talud van de dijk op en af. Wolken tekenen scherp af tegen het superblauw van de lucht en werpen hun schaduw op het land. Dit is het Zeeland wat ik zie. Dit is ook het Zeeland van Joel Geldof. Meer dan twintig jaar geleden streek ze hier neer vanuit Driewegen, (via Den Haag, Borssele en Oudelande) in de “ achterste polder”. Verder weg kan je van Wolphaartsdijk en Oud-Sabbinge niet zijn … “ D’n Egbert “, de Egbert Petruspolder, (genoemd naar Egbert Petrus Lenshoek, schout en burgemeester van Wolphaartsdijk van 1817 tot 1853 en daarna wethouder van 1854 tot 1863)

Het is wel een kilometer of zes/zeven van Wolphaartsdijk vandaan … binnendoor richting de Piet. Als je de Batterijweg oprijdt kun je linksaf de van Strienweg in… rechtdoor staat een bord: doodlopend en rechtsaf óók een bord doodlopend, met nog een klein bordje er onder: over 625 m. Egbert Petruspolderweg. Daar woont Joel. Je spreekt het uit zoals je het schrijft. “ het is een samenvoegsel van de namen van twee dooie opoes, Joanna en Elisabeth”, zegt ze. “ Velen denken door mijn naam dat het een man is waar men mee van doen heeft ”. Joel staat haar mannetje wel, maar is toch duidelijk een vrouw. Twintig jaar geleden is het dat ze haar “Boekenwurm” is begonnen. 1997 Heel idealistisch allemaal. Er is een hoop gebeurd. Maar weet je … het blijft prachtig om te zien, als iemand helemaal ergens voor gaat! Als iemand zijn “ ding “ gevonden heeft. Ik zie haar nog rijden met haar rode busje waarop de naam “ De Boekenwurm” stond … haar drie kinderen, drie jongens, naar school bracht met of zonder fietsen, zodat ze zelf terug konden rijden. De jongens zijn inmiddels volwassen en wonen nu zelfstandig. Natuurlijk krijgt ze vaak bezoek van hen en als er iets is kan ze er altijd terecht… want je zult er maar wonen … het lijkt het einde van de wereld … maar het is het einde van het voormalige eiland Wolphaartsdijk, zover van de bewoonde wereld. Het is er stil … ze woont er prachtig in haar boerenhuis ( twee ramen, een deur en twee ramen ) met een perenboom die nu in de bloesem staat met drie lammeren er onder, een kraaiende haan en de twee honden. Niet alleen in haar huis maar ook in de grote schuur daar achter, staan rijen en rijen gevulde planken, op serie en uitgever gesorteerde boeken. Heel veel kinderboeken, want daarin is Joel gespecialiseerd. Vandaar dat de opening in 1997 begon met het verhaal van Ali Baba en de veertig rovers…..

In de boeken kasten zie ik de gele serie van Pinkeltje, A.M.G. Schmidt, prentenboeken………. Niet alleen heeft ze kinderboeken. Ze heeft ook een grote afdeling “ Zeeuws “, een afdeling kunstgeschiedenis, eigenlijk heeft ze alle genres, van detectives tot romans, wel in huis. Verder nog een heleboel dozen vol …. Die moeten nog geordend en gesorteerd. Dat wil zeggen: een foto maken van het boek en de rug, de titel en schrijver, illustrator en isbn op internet invoeren…. Ja… internet is hier wel in “ D’n Egbert “ niet via de kabel maar via de telefoonlijn. Ze heeft naar schatting zo’n 30.000 boeken in voorraad. Een boek blijft toch altijd een “ waardevol “ bezit. Door te lezen kun je iets te weten komen maar je kunt je ook wanen in een andere wereld of heerlijk opgaan in een verhaal zodat je andere dingen totaal vergeet. Dat is en blijft heerlijk! In haar privé verzameling pronken de prentenboeken van Lemniscaat en haar “ gouden boekjes “ verzameling, ook boeken over de omgeving want ooit gaat ze nog een kinderboek schrijven met historische elementen, lees het verhaal maar eens op de site over “de verdronken boeken” Vroeger reed ze naar boekenmarkten, vooral in de zomermaanden, nu nog steeds naar Middelburg Boekenstad (begin mei) en de Dag van ’t Ouweland. Nu levert ze voornamelijk boeken via internet. Als je bij bol.com een ( tweedehands) boek bestelt is de kans groot dat het van Joel komt. Onder het genot van een goede bak koffie vertelt ze hoe het allemaal begon … over de mensen die hun boeken kwamen brengen … over de inboedels waarvan ze de boeken op mocht komen halen … niet alleen in Zeeland, maar ook in Utrecht, Dordrecht, Den Haag, Amsterdam, Rotterdam en zelfs in Frankrijk. “ Dank zij hen, besta ik en bestaat De Boekenwurm. Dank zij hen kon ik het volhouden en draaide ze de hele “ tent “ alleen met drie kinderen, een huishouden, een eigen bedrijf en dat zonder lot uit de loterij, want een lot kopen is geen prioriteit! Zonder uitkering, zonder alimentatie, maar met een grote dosis zelfvertrouwen, hartelijkheid, spontaniteit, doorzettingsvermogen en geloof in haar zelf. “ Als je ergens voor gaat …. ga je ook ergens voor “! ….Ze redde het in haar éénvrouws - bedrijf! Eigenlijk is ze opgeleid tot onderwijzeres maar het bleef bij wat invalwerk. De zorg, daarmee heeft ze haar inkomen gegenereerd en nu, samen met de inkomsten uit De Boekenwurm, kan ze er net van bestaan. Dat is knap! Tja, vrouwen van ná 1950 worden immers geacht om zelfstandig te kunnen functioneren……. Een éénvrouws-bedrijf in een agrarische omgeving tussen de tarwe, de juun, peeën en de petaten. Het bestaat ! Ooit zei één van die boeren tegen Joel: “ Tja, wij verbouwen eten, maar jij verkoopt leesvoer… dus hoor je er gewoon bij.” Die uitspraak is Joel nooit meer vergeten. Nog bedankt!

Graag zou ze iedereen willen bedanken die haar ooit hielp haar ideaal te verwezenlijken. Eigenlijk wilde ze al die mensen uitnodigen om het 20 jarig bestaan te vieren. Toen bedacht ze … als ik nou iemand vergeet, dat zou toch verschrikkelijk zijn! Dat is het laatste wat ik wil. Dus is het op zaterdag 23 september a.s. gewoon Open Dag en is iedereen van harte welkom tussen 10.00 - 17.00 uur in de Egbert Petruspolderweg 1 te Wolphaartsdijk (voor info: www.deboekenwurm.nl) Iedereen mag dan gratis een boek uitzoeken ( tot 5 euro ) Kies je een duurder boek, dan krijg je € 5,- korting. En je mag natuurlijk de boeken die je niet meer leest of op zolder hebt staan gewoon meenemen. Als je dan naar “ d’n Egbert Petrus “ fietst …. is de terwe a gedorst, bin de meeste petaten a uut de hrond, hit de peeëntied behunnen, de blaeren a kleuren en wordt het land her en der weer klaar gemaakt voor de winter… Tied om un boek te lezen?

Ilse van Loo